V2X, ofwel Vehicle-to-Everything, is de verzamelterm voor alle vormen van bidirectionele energiestromen tussen een elektrisch voertuig en zijn omgeving. Onder V2X vallen toepassingen zoals V2G (Vehicle-to-Grid), V2H (Vehicle-to-Home), V2B (Vehicle-to-Building) en V2L (Vehicle-to-Load). Deze technologie maakt het mogelijk om een elektrische auto niet alleen op te laden, maar ook terug te leveren aan het elektriciteitsnet, een woning, gebouw of extern apparaat.
Een voertuig wordt daarmee een actieve schakel in het energiesysteem. Tijdens piekmomenten kan de auto energie leveren aan het net of een gebouw ondersteunen. Bij veel duurzame opwek kan de auto juist laden op goedkope en groene momenten. Dit biedt kansen voor netbalancering, noodstroomvoorziening en verhoging van zelfconsumptie van zonne-energie.
Voor een brede toepassing zijn standaardisatie en technische compatibiliteit cruciaal. De internationale ISO 15118-standaard regelt communicatie tussen voertuig en laadpunt. Zowel AC als DC-bidirectioneel laden worden steeds breder ondersteund door autofabrikanten en laadpaalproducenten.
V2X sluit naadloos aan op slim laden en ontwikkelingen zoals smart grids, energiehubs en flexibiliteitsmarkten. In de toekomst zullen elektrische auto’s niet alleen mobiliteit bieden, maar ook een belangrijke rol spelen in energieopslag, netstabiliteit en de integratie van hernieuwbare bronnen.
Hieronder zullen we de vier meest gangbare varianten van V2X bespreken:
V2G (Vehicle-to-Grid): stroom terugleveren aan het net
V2G, ofwel Vehicle-to-Grid, is een vorm van bidirectioneel laden waarbij een elektrisch voertuig niet alleen stroom opneemt, maar ook elektriciteit kan terugleveren aan het openbare elektriciteitsnet. De auto fungeert zo tijdelijk als buffer of opslagmiddel binnen het grotere energiesysteem.
Via een bidirectionele laadpaal en gestandaardiseerde communicatie (bijv. ISO 15118) kan de auto reageren op netsignalen of stroomprijzen. Bij piekvraag levert het voertuig energie terug; bij overschot laadt het op. Dit draagt bij aan netbalans, voorkomt overbelasting en maakt het mogelijk om meer duurzame opwek in te passen.
V2G is vooral interessant in combinatie met dynamische tarieven, smart grids en flexibiliteitsmarkten. Grote EV-vloten, zoals bij logistieke bedrijven of OV-bedrijven, kunnen hiermee structureel bijdragen aan netstabiliteit. De technologie is technisch beschikbaar, maar in praktijk nog beperkt uitgerold door regelgeving en marktdesign.
V2H (Vehicle-to-Home): thuis voorzien in stroom uit de auto
Bij V2H, of Vehicle-to-Home, levert een elektrische auto elektriciteit direct aan een woning of gebouw. De auto fungeert als mobiele thuisbatterij en voorziet het huishouden van stroom op momenten dat er weinig zonne-energie beschikbaar is of wanneer de stroomprijs hoog is.
V2H verhoogt de zelfconsumptie van zonnestroom, biedt onafhankelijkheid bij piekprijzen en kan als noodstroomvoorziening dienen bij stroomuitval. In combinatie met een thuis-EMS (energiebesturingssysteem) wordt automatisch bepaald wanneer de auto laadt of ontlaadt.
De techniek vereist een bidirectionele laadpaal, compatibele auto (zoals sommige modellen van Nissan, Hyundai of BYD), en een inverter die kan terugleveren aan de woning. V2H is al in gebruik in landen zoals Japan, en wordt ook in Europa steeds breder getest. Het versterkt de koppeling tussen mobiliteit en wonen in de energietransitie.
V2B (Vehicle-to-Building): EV als energiebron voor gebouwen
V2B, of Vehicle-to-Building, is de toepassing waarbij elektrische voertuigen hun opgeslagen energie leveren aan grotere gebouwen, zoals kantoren, scholen of appartementsgebouwen. Dit gebeurt via een bidirectioneel laadsysteem dat de stroomvoorziening van het gebouw aanvult of tijdelijk ontlast.
De technologie is vergelijkbaar met V2H, maar op grotere schaal. Met meerdere voertuigen of een wagenpark ontstaat een dynamische energieopslag die het gebouw kan ondersteunen bij piekbelasting, hoge energieprijzen of netonbalans. In combinatie met zonnedaken en energiebeheer wordt het gebouw een slimme energiehub.
V2B kan ook worden ingezet voor peak shaving, waarbij de auto’s hun energie afgeven tijdens dure piekmomenten en later weer laden. Het verhoogt de energieautonomie en kan leiden tot kostenbesparing op netaansluitingen en energiekosten.
Voor kantoren met veel parkeerruimte of organisaties met EV-vloten vormt V2B een interessante stap richting een CO₂-neutraal energiesysteem.
V2L (Vehicle-to-Load): apparaten direct voeden via je auto
V2L, ofwel Vehicle-to-Load, is een functie waarbij een elektrische auto direct stroom kan leveren aan externe apparaten of apparatuur. Denk aan het opladen van een e-bike, het voeden van een koffiezetapparaat, een koelkast of zelfs een compleet kampeeropstelling.
Bij V2L wordt het accupakket van de auto via een geïntegreerde omvormer omgezet naar 230V wisselstroom. Er zijn modellen met een ingebouwde stopcontactaansluiting of een externe V2L-adapter voor de laadpoort. Populaire voertuigen met deze functie zijn onder andere de Hyundai Ioniq 5, Kia EV6 en BYD Atto 3.
V2L is vooral populair bij off-grid gebruik, noodvoorzieningen, festivals of als mobiele stroombron voor klussen op locatie. Hoewel het minder systeemgericht is dan V2H of V2G, laat V2L goed zien hoe elektrische voertuigen meer kunnen zijn dan alleen vervoer: ze worden mobiele energiebronnen.
