Aquathermie is een techniek waarbij warmte uit water wordt gewonnen voor verwarming van gebouwen of warm tapwater. Afhankelijk van de bron spreken we van thermische energie uit oppervlaktewater (TEO), uit afvalwater (TEA) of uit drinkwater (TED). Deze warmte wordt via een warmtenet of warmtepomp benut voor verwarming op lage temperatuur.
Het principe is eenvoudig: het water in rivieren, meren, kanalen of rioolstelsels bevat zelfs bij relatief lage buitentemperaturen voldoende thermische energie om te gebruiken als warmtebron. Die warmte wordt via warmtewisselaars onttrokken en vervolgens opgewarmd tot bruikbare temperaturen met een elektrische warmtepomp. In de zomer kan ook koude uit het water worden benut voor passieve koeling of worden opgeslagen in de bodem via een WKO-systeem (warmte-koudeopslag) voor gebruik in de winter.
Aquathermie is lokaal beschikbaar, stil, CO₂-vrij in gebruik en schaalbaar van wijkniveau tot individuele gebouwen. Het is vooral geschikt in gebieden met veel water en hoge warmtevraag, zoals steden, industrie of kassen. In Nederland zijn al tientallen pilots en projecten gerealiseerd, bijvoorbeeld in Wageningen, Zwolle en Rotterdam.
De techniek vereist lage temperatuur afgiftesystemen (zoals vloerverwarming), voldoende waterstroming en goede afstemming met waterbeheerders. Aquathermie maakt deel uit van de Regionale Energiestrategieën (RES) en wordt ondersteund via het Nationaal Programma Aquathermie. Het potentieel in Nederland wordt geschat op ruim 200 PJ per jaar, genoeg om miljoenen woningen duurzaam te verwarmen.
