Volgens Kees Jan ’t Mannetje van ABB zijn zonnepanelen na het uitfaseren van de salderingsregeling niet waardeloos, zoals recent meermaals in diverse media is betoogd, maar vraagt de energietransitie óók om gedragsverandering. En als dat lukt, kunnen ze zeker helpen geld te besparen.
Zonnepanelen op huurwoningen liggen onder vuur. Nu de salderingsregeling versneld wordt afgebouwd, rijzen vragen over de terugverdientijd en het rendement voor huurders, die vaak per paneel een vast bedrag per maand betalen. Maar het beeld dat nu wordt geschetst — dat zonnepanelen vrijwel niets meer opleveren — is volgens energie-expert Kees Jan ’t Mannetje van ABB te eenzijdig. “Technisch klopt de rekensom, maar het mist de menselijke factor,” zegt hij.
Zelfverbruik is de sleutel
De analyse van de Woonbond, waarin wordt gesteld dat zonnepanelen voor huurders slechts 1,94 euro per maand per paneel opleveren, rekent met een vast verbruikspatroon waarbij nagenoeg alle opgewekte stroom wordt teruggeleverd aan het net. Maar dat hoeft niet zo te zijn. “Zonnepanelen zijn pas waardeloos als mensen hun gedrag níét aanpassen,” aldus ’t Mannetje.
In zijn berekening laat hij zien dat wie huishoudelijke apparaten zoals wasmachines, drogers en vaatwassers overdag gebruikt — bij voorkeur wanneer de zon schijnt — zijn zelfverbruik flink kan verhogen. Eén extra was-, droog- en vaatwasbeurt per week overdag leidt al tot een stijging van 14,5 kWh zelfverbruik per maand. Tegen een leveringstarief van €0,26 per kWh levert dat ruim €3,75 per maand op, ofwel meer dan 0,50 euro extra per paneel. Dat komt bovenop het bedrag dat in de oorspronkelijke berekening al werd genoemd.
Daarbij komen nog andere voordelen. Zelfverbruik leidt niet alleen tot meer rendement, maar voorkomt ook terugleverkosten, die bij sommige energieleveranciers kunnen oplopen tot enkele dubbeltjes per teruggeleverde kilowattuur.
Technologie én gedrag
’t Mannetje benadrukt dat het succes van zonnepanelen in het post-salderingstijdperk niet alleen afhangt van de techniek, maar van de manier waarop we ermee omgaan. Wie actief anticipeert op zonmomenten, slimme apparaten gebruikt of een energiemanager installeert, kan zijn energieverbruik afstemmen op de opwek. “Als we gedrag en technologie combineren, blijven zonnepanelen ook voor huurders rendabel,” zegt hij. “Maar dat vergt een bredere blik dan alleen de terugleververgoeding.”
Tot slot
De afschaffing van salderen verandert de spelregels, maar niet het potentieel van zonne-energie. Wie inzet op slim gebruik en gedragsverandering kan nog steeds voordeel halen uit panelen, óók als huurder. De discussie over wat zonnepanelen ‘opleveren’ mag dus niet stoppen bij statische rekentabellen. De energietransitie is tenslotte niet alleen een technische, maar ook een sociale opgave.
Bron: Opinie Kees Jan ’t Mannetje, ABB
