Het Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat, kortweg MIEK, is een strategisch programma van de Rijksoverheid dat gericht is op het tijdig realiseren van grootschalige energie-infrastructuur die nodig is voor de energietransitie. Het programma brengt projecten samen die essentieel zijn voor de overstap naar een duurzaam energiesysteem, met specifieke aandacht voor de ontwikkeling van elektriciteitsnetten, waterstofinfrastructuur, warmtevoorziening en CO₂-transport en -opslag.
In het MIEK worden infrastructuurprojecten geselecteerd die van nationaal belang zijn en waarvoor op korte tot middellange termijn concrete stappen nodig zijn om vertraging te voorkomen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het verzwaren van hoogspanningsverbindingen, de aanleg van waterstofleidingen en de ontwikkeling van ondergrondse opslagstructuren voor CO₂. Door deze projecten programmatisch te bundelen, kunnen verschillende overheden en betrokken partijen beter samenwerken en sneller besluiten nemen over vergunningverlening, financiering en ruimtelijke inpassing.
Het MIEK sluit aan op het Nationaal Plan Energiesysteem, waarin de richting wordt geschetst voor het toekomstige energiesysteem in Nederland. Dit systeem moet betrouwbaar, betaalbaar en duurzaam zijn en ruimte bieden aan nieuwe vormen van energieproductie, zoals zonneparken, windparken en elektrolysefabrieken voor groene waterstof. In dat licht is MIEK een instrument om de benodigde fysieke infrastructuur versneld te ontwikkelen.
De noodzaak voor het MIEK is onder meer ingegeven door knelpunten in de huidige energie-infrastructuur, zoals netcongestie, en het toenemende aantal duurzame energieprojecten dat niet kan doorgaan vanwege een gebrek aan transportcapaciteit. Het programma speelt daarmee een centrale rol in het wegnemen van belemmeringen die de klimaatdoelen van Nederland in de weg staan. De ontwikkeling van energie-infrastructuur kent bovendien een lange doorlooptijd, wat een proactieve aanpak, zoals via het MIEK, onmisbaar maakt voor een tijdige realisatie.